گاز از خام تا فرآورده

گاز از خام تا فرآورده

ذخائر زیر زمینی نفت و گاز
سوختهای فسیلی شامل نفت و گاز در عمق سه تا چهار کیلومتری اعماق زمین و در خلل و فرج لایه های آن و با فشار چند صد اتمسفر بصورت ذخیره میباشند. گازهای طبیعی زیرزمینی یا به تنهایی و یا به همراه نفت تشکیل کانسار (معدن) می‌دهند. که در هر دو صورت از نظر اقتصادی بسیار گرانبها می‌باشد. درصورت همراه بودن با نفت گازها در داخل نفت حل می‌شوند، و عمدتا نیز بهمین صورت یافت میگردد و در این رابطه مولفه های فیزیکی مواد – حرارت و فشار مخزن تاثیرات مستقیم دارند و نهایتا درصورت رسیدن به درجه اشباع تجزیه شده و بلحاظ وزن مخصوص کمتر در قسمت‌های فوقانی کانسار و بر روی نفت یا آب به شکل گنبدهای گازی (GAS DOME) قرار میگیرند.گاهآ درمخازن گازهای محلول در آب نیز مشاهده شده است گاز متان در حرارت و فشار موجود درکانسارها متراکم نمیگردد بنابراین همیشه بصورت گاز باقی مانده ولی در مخازنی که تحت فشار بالا هستند بشکل محلول در نفت در میاید . سایر اجزای گاز طبیعی در مخازن نسبت به شرایط موجود در کانسار در فاز مایع یا فاز بخار یافت میشوند. گازهای محلول در نفت بمثابه انرژی و پتانسیل تولیدمخزن بوده و حتی المقدور سعی میگردد به روشهایی از خروج آنها جلوگیری گردد ولی در هر حال بسیاری از گاز محلول در نفت در زمان استخراج همراه با نفت خارج میگردد .در سالهای پیش از انقلاب در صد بالایی از آن از طریق مشعل سوزانده میشدو بهدر میرفت ولی در سالهای بعد تا بحال بتدریج و با اجرای طرهایی منجمله طرح آماک از آنها به عنوان تولیدات فرعی استحصالی از میادین نفت کشور بمنظور تزریق به مخازن نفتی - تولید مواد خام شیمیایی و سوختی با ارزش استفاده می‌کنند.

متن کامل مقاله را دانلود کنید.

پلی متیل متااکریلات

ساختار: 

 

استفاده می شود به عنوان: ترمو پلاستیک (پلاستیک گرما نرم) 

نام های دیگر: آکریلیت (Acrylite)، گلاس فلکس (Glasflex)، لوسیت (Lucite)، پلکسی گلاس (Plexiglas)، پرسپکس (Perspex)، آلتوگلاس (Altuglas)، اپتیکس (Optix)

برای این پلیمر به دلیل رفتارهای متفاوت نوع قالب گیری شده و نوع اکسترود شده در آتش هر کدام جداگانه بررسی می شوند. 

پلی متیل متاکریلات قالب گیری شده: 

•     در شعله می سوزد و بعد از حذف شعله همچنان به سوختن ادامه می دهد.
•     شعله زرد با پایه آبی دارد.
•     بدون دود می سوزد.
•     در شعله چکه نمی کند.
•     بوی سوختن آن شیرین و میوه ای است.
•     به هنگام سوختن، شعله صدای انفجار می دهد.

 پلی متیل متاکریلات اکسترود شده: 

•     در شعله می سوزد و بعد از حذف شعله همچنان به سوختن ادامه می دهد.
•     شعله زرد با پایه آبی دارد.
•     بدون دود می سوزد.
•     در شعله چکه می کند.
•     بوی سوختن آن شیرین و محرک زا است.
•     به هنگام سوختن، شعله صدای انفجار نمی دهد.

چگونگی تولید: این پلیمر در سال 1933 به فرم تجاری اکریلیک (Acrylic) به بازار عرضه شد. برای تهیه پلی متیل متاکریلات (PMMA) از مونومر متیل متاکریلات استفاده می شود که این مونومر در طی فرآیند پلیمریزاسیون رادیکالی آزاد به پلیمر تبدیل می شود.

ساختار کلی اکریلات ها به صورت زیر است:

-[CH₂ - CR₁ - COOR₂]-

با تغییر در گروه های R₁ و R₂ می توان پلیمرهای متفاوتی به دست آورد. در صورتی که R₁ با هیدروژن و R₂ با متیل جایگزین شود پلی متیل کریلات  (PMA) و در صورتی که R₁ و R₂ هر دو با متیل جایگزین شوند، پلی متیل متاکریلات (PMMA) به دست می آید که پلیمری پر مصرف است. این پلیمر دارای ساختار آتاکتیک (Atactic) با وزن مولکولی بالا است و دمای انتقال شیشه (Tg) برابر با 105 تا 120 درجه سانتی گراد و دمای ذوب 160 درجه سانتی گراد است. این ماده در دمای محیط شکننده است و در دمای بالای Tg نرم شده و خصوصیات ویسکو الاستیکی پیدا می کند. این ماده را می توان برید، تا کرد، اره و سوراخ کرد و جلا داد. همچنین با آمیزه کاری صحیح پوشش های خوبی برای فلز خواهند بود که در رنگ خودروها نیز به کار می روند.
پلی متیل متاکریلات (PMMA) پر مصرف ترین  و آسان ترین پلاستیک نوری است و همچنین در میان پلاستیک های نوری دارای بالاترین مقاومت در برابر نور UV، رطوبت، اثرات مخرب نور خورشید و اثرات محیطی است. 

مزایا: گذردهی نور بسیار بالا (بیش از 92%)، زیست سازگاری بالا، سختی خوب، عایق خوب برای فرکانس های پائین.

معایب: شکنندگی بیشتر در مقایسه با سایر پلیمرها، مقاومت در برابر خراش آن پائین است به طوری که سریعاً دچار خط خوردگی می شود و به همین خاطر در صنعت اتومبیل سازی کاربرد چندانی ندارد.

دیگر خواص: شاخص پراکندگی بالا (92%)، خواص تر شوندگی عالی، مقاومت خوب در برابر اسید ها و باز های رقیق، مقاومت خوب در شرایط جوی (به نحوی که در مقابل نور زرد نمی شود).

کاربرد ها: استفاده وسیع در دندان سازی و ترمیم دندان، عدسی ها، لنز های چشمی، لنزهای تماسی سخت، شیشه ساعت، شیشه عینک های حفاظتی، پنجره، پنجره هواپیما، دیواره اتاقک خلبان، زیور آلات، کالاهای لوکس و تزئینی، صفحات مدرج وسایل اندازه گیری، چشم های مصنوعی، صفحات آکواریوم های بزرگ، نورگیرها و انواع قاب آینه و جا صابونی ، شیرهای سرویس های بهداشتی.

در مقایسه این پلیمر با پلی کربنات باید گفت وقتی سطح آن خراشیده یا بریده می شود براده ها روشن و براق ایجاد می کند.
 

پلیمر چیست؟

بشر با تلاش برای دستیابی به مواد جدید, با استفاده از مواد ألی (عمدتا هیدروکربنها) موجود در طبیعت به تولید مواد مصنوعی نایل شد. این مواد عمدتا شامل عنصر کربن , هیدروژن, اکسیژن, نیتروژن و گوگرد بوده و به نام مواد پلیمری معروف هستند. مواد پلیمری یا مصنوعی کاربردهای وسیعی , از جمله در ساخت وسایل خانگی , اسباب بازیها, بسته بندیها , کیف و چمدان , کفش , میز و صندلی , شلنگها و لوله های انتقال أب , مواد پوششی به عنوان رنگها برای حفاظت از خوردگی و زینتی , لاستیکهای اتومبیل و بالاخره به عنوان پلیمرهای مهندسی با استحکام بالا حتی در دماهای نسبتا بالا در ساخت اجزایی از ماشین ألات, دارند.

پلیمرها خواص فیزیکی و مکانیکی نسبتا خوب و مفیدی دارند . أنها دارای وزن مخصوص پاییین و پایداری خوب در مقابل مواد شیمیایی هستند. بعضی از أنها شفاف بوده و می توانند جایگزین شیشه ها شوند. اغلب پلیمرها عایق الکتریکی هستند. اما پلیمرهای خاصی نیز وجود دارند که تا حدودی قابلیت هدایت الکتریکی دارند . عایق بودن پلیمرها به پیوند کووالانسی موجود بین اتمها در زنجیرهای مولکولی ارتباط دارد. اما تحقیقات انجام شده در سالهای اخیر نشان داد که امکان ایجاد خاصیت هدایت الکتریکی در امتداد محور مولکولها وجود دارد. این نوع پلیمرها اساسا از پلی استیلن تشکیل شده اند. با نفوذ دادن عناصری مانند فلزات قلیایی یا هالوژنها (فرایند دوپینگ) به زنجیرهای مولکولی پلی استیلن به ترتیب نیمه هادیهای پلیمری از نوع N و P به دست می أیند. افزودن عناصر یا دوپینگ سبب می شود که الکترونها بتوانند در امتدا د اتمهای کربن در زنجیر حرکت کنند. تفلون از مواد پلیمری است که به دلیل ضریب اصطکاک پایینی که دارد به عنوان پوشش برای جلوگیری از چسبیدن مواد غذایی در وسایل پخت و پز لستفاده می شود.

معرفی رشته مهندسی پلیمر گرایش صنایع پلیمر

هدف :

هدف رشته مهندسی صنایع پلیمر تولید کلیه محصولات پلیمری از قبیل لاستیک ، پلاستیک، الاستومر، رزین و سایر مواد مود نیاز صنعت است.

البته پلیمرها فقط کاربرد صنعتی ندارند بلکه کاربرد پزشکی نیز دارند. مثلا اگر کشکک زانوی یک نفر آسیب ببیند و ترمیم آن امکان‌پذیر نباشد، شبیه به همان کشکک زانو را با مواد پلیمری درست می‌کنند و بر روی زانو قرار می‌دهند و یا دندان مصنوعی و لنزهای چشمی همه از مواد پلیمری ساخته می‌شوند که به این مواد پلیمری «پلیمرهای زیستی» می‌گویند

رشته مهندسی صنایع پلیمر شناخت، طراحی، فرمولاسیون، آنالیز و بررسی خواص فیزیکی و مکانیکی سه ماده عمده می‌باشد که این مواد عبارتند از : لاستیک ، پلاستیک و کامپوزیت.

یعنی ما در رشته مهندسی صنایع پلیمر هر آنچه که به این مواد بر می‌گردد را مطالعه و بررسی می‌کنیم. برای مثال طراحی و تولید تایر ماشین در صنایع لاستیک، لوله‌های پلی‌اتیلن در صنایع پلاستیک و انواع فایبرگلاسها در کامپوزیت به یاری متخصصان مهندسی صنایع پلیمر انجام می‌گیرد.

البته در این رشته شکل‌دهی رزین‌ها نیز مطرح است که برای مثال می‌توان به ساخت ملامین اشاره کرد.